Wat is ischias (pijn)?

Indien er enkel sprake is van een gevoelsstoornis, dan is er een goede prognose voor het optreden van herstel. Neurologische symptomen kunnen namelijk reversibel zijn en dit type weefsel kent een herstelperiode van drie tot zes maanden, met de piek rond vijf a zes maanden. Wanneer er sprake is van motorische uitval die niet enkel als gevolg van de pijn aanwezig is, maar door de schade aan het zenuwweefsel, dan kan er een afwijkend of slecht herstel optreden (Artemiadis, 2018; Landowski, 2016).

Behandeling tijdens het genezingsproces van ischias pijn kan bestaan uit meerdere adviezen en behandeltechnieken zoals; beweegadvies, zenuwmobilisatie technieken, manuele therapie, oefeningen en het aannemen van specifieke houdingen om de zenuw niet extra te provoceren. Deze worden in de onderstaande alinea’s toegelicht.

Wanneer u ischias pijn ervaart is het belangrijk om tijdens het genezingsproces actief te blijven bewegen en bed rust te vermijden. Wees tijdens deze periode scherp op grote toenames in pijn en neurologische symptomen. Hierbij is het wel bekend dat neurologische symptomen wat grilliger en onvoorspelbaarder kunnen zijn dan bijvoorbeeld een spier- of peesblessure. De toegevoegde waarde van medicatie is niet eenduidig bij ischias klachten en dient individueel beoordeeld te worden in gesprek met een arts. Met nam de inzet van medicatie voor korte periodes (weken i.p.v. maanden) lijkt effectief om tijdelijk de pijn te verlichten (Jensen, 2019).

Frequent rustig wandelen is een belangrijk en effectief middel om ischias pijn te verminderen en het herstel te bevorderen. Daarnaast kunnen zenuwmobilisatie technieken, welke u zelfstandig thuis kunt uitvoeren, de pijn verminderen, mobiliteit verhogen en uw functioneren verbeteren (Alshami, 2021; Basson, 2017; Delitto, 2012; Shacklock, 2015).

Herhaaldelijk glijden en dwarse samentrekkingen tijdens de zenuwmobilisaties leidt tot drukveranderingen binnen de zenuw. Als gevolg hiervan wordt opgebouwd oedeem bij de zenuw vermindert, verbeterd de doorbloeding en het inwendig milieu wordt hersteld. Dit draagt bij aan het herstel van de zenuwgeleiding en afname van de pijn (Brown, 2011; Gilbert, 2011 & 2015; Nee, 2006).

In lijn met deze zenuwmobilisatie technieken kunnen specifieke houdingen prettig zijn om de pijn te verminderen. Dit worden ook wel ‘passive opener’ technieken genoemd. Hierbij neemt u een houding aan waarbij weinig mechanische belasting op de zenuw plaatsvindt en u verlichting van de pijn kunt ervaren. In het geval van ischias pijn kan dit ook liggend plaatsvinden wat prettig kan zijn voor of tijdens het slapen (Shacklock, 2015).

Behandeling van ischias pijn kan worden aangevuld met kracht- en coördinatietraining. Dit kan de pijn op korte termijn verminderen. Met name het uitvoeren van coördinatietraining met een focus op een specifieke taak is effectief in het verminderen van pijn. Tevens kan het zijn dat de pijn ertoe leidt dat u anders gaat bewegen. Indien dit niet gericht wordt opgepakt met training kan dit aangepaste beweegpatroon, wat in eerste instantie mogelijk gewenst is, gehandhaafd blijven als de pijn hersteld is. Dit kan op lange termijn nadelige gevolgen hebben en tot andere blessures leiden. De krachttraining is erop gericht om te voorkomen dat u tijdens de herstelperiode niet te veel spiermassa verliest én u uw capaciteit verhoogd in specifieke richtingen die een herstel belemmerende factor kunnen zijn (Delitto, 2012; Jensen, 2019; Ropper, 2015; Salomoni, 2019).

De bovenstaande behandeling kan worden aangevuld met manuele technieken om de pijn te verminderen en de mobiliteit te verbeteren. Dit kan een voorwaarde scheppende invloed hebben om beter te kunnen bewegen wat bevorderlijk is voor het herstel. Een indicatie hiertoe wordt bepaald tijdens het lichamelijk onderzoek van de intake. Indien manuele therapie van toegevoegde waarde is, betreft dit over het algemeen slechts enkele behandelingen (Bialosky 2018; Delitto, 2012; Jensen, 2019).

Zoals benoemd bij de oorzaken van ischias pijn, kan er in 6-8% van de gevallen sprake zijn van een ‘piriforme-syndroom’. Wanneer deze spier eenmalig of repetitief wordt overbelast kan zich een taut band of myofasciaal triggerpoint ontwikkelen. Dit is een verharde spierstreng of knoop die tot pijn en functieverlies kan leiden. Dit kan een negatieve invloed hebben op omliggend weefsel, zoals de n. ischiadicus. Dry needling heeft ten doel om de spierspanning te verlagen en de pijn te verminderen en kan geïndiceerd zijn als er sprake is van het ‘piriforme-syndroom’. Het heeft met name een positieve invloed op pijn acuut na de behandeling tot en met drie maanden in het genezingsproces (Gattie, 2017; Probst, 2019; Travell, 1998).

In het geval van ernstige symptomen, uitgebreide neurologische symptomen of aanhoudende, ernstige klachten kan er met een arts/specialist overlegd worden voor pijninjecties of operatief ingrijpen (Jensen, 2019).