Patellofemoraal pijnsyndroom

Op het gebied van spierfunctie rond de knieschijf, worden er bij patiënten die lijden aan het patellofemoraal pijnsyndroom, ook veranderingen geconstateerd. Ten eerste, de timing van aanspanning van de m. vastus medialis (één van de bovenbeenspieren aan de binnenzijde) is vertraagd. Dit kan samen met de eerdergenoemde kenmerken tot een minder optimale positionering en belasting van de knieschijf leiden. Ten tweede is een verhoogde spanning van de hamstrings gerelateerd aan patellofemorale pijn. Tijdens kinetica (bewegingskrachten) onderzoek wordt zowel in gezonde personen als bij kadavers toenemende krachten waargenomen rond de knieschijf als de hamstrings beperkt zijn in hun flexibiliteit. Ten derde gaat deze pijn rond de knieschijf gepaard met zwakte in de bovenbeenspieren. Tot slot lijkt er soms sprake dat deze zwakte gepaard gaat met een afgenomen spiervolume in vergelijking tot het niet aangedane been (Alsaleh, 2021).

Samenvattend is het vaststellen van patellofemorale pijn een combinatie van zowel de symptomen die je ervaart én resultaten uit het fysiotherapeutisch onderzoek. Deze bestaat uit lokale testen om de locatie van de pijn te bepalen, beoordeling van de coördinatie van de knieschijf op zichzelf, maar ook de beweegkwaliteit van het hele lijf, meten van de flexibiliteit en krachtmetingen om de capaciteit van het been te bepalen.

Tot wel 50% van de mensen met patellofemorale pijn ervaren op lange termijn nog klachten en zo’n 70% heeft terugkerende pijn rond de knieschijf. Het is zodoende belangrijk om, naast de eerdergenoemde diagnostiek en biomechanische kenmerken, uw specifieke karakteristieken van de pijn in kaart te brengen. Hierbij dient de werking en veranderlijkheid van ons pijnsysteem ook meegenomen te worden in de beoordeling (Alsaleh, 2021).

Tijdens het ontstaan van de knieschijf klachten kan er sprake zijn van lokale (nociceptieve) pijn die duidelijk beïnvloed kan worden door de wijze waarop hij belast wordt. Meer informatie hierover kunt u lezen in een andere blog: ‘Wat voor pijn heeft u?’. Tijdens de ontwikkeling en het herstel van de pijn spelen psychosociale factoren en uw perceptie over de pijn ook een belangrijke rol. In combinatie met het gegeven dat het herstel lang kan duren, ondergaat het pijnsysteem veranderingen (Smart, 2011).

Zo wordt gezien dat 54% van de mensen met patellofemorale pijn een diffuse pijn ervaart die zich niet enkel tot de knieschijf beperkt. Slechts 16% ervaart enkel lokale pijn en 30% voelt pijn in de hele regio van het been. Indien mensen maanden tot jaren last houden van de klachten wordt bij 56% ook pijn aan het andere been ervaren als gevolg van veranderingen in de verwerking van de pijn in het zenuwstelsel. Naast het gebied waar de pijn wordt ervaren, kan ook de gevoeligheid voor pijnlijke en niet-pijnlijke sensaties versterkt worden. Deze veranderingen in het pijnsysteem dienen bij de diagnostiek en behandeling van patellofemorale pijn te worden meegenomen. (Sigmund, 2021).

Er is geen evidentie dat één behandelmethode de oplossing is voor elke persoon die pijn rond de knieschijf ervaart. Op basis van de presentatie in het fysiotherapeutisch onderzoek dient naast algemene leefregels, een combinatie van mobiliteits-, coördinatie en krachtoefeningen te worden voorgeschreven. Hierbij is het belangrijk dat de kracht en functie van de heup wordt meegenomen. Onderzoek toont consistent aan dat dit tot aanzienlijk betere resultaten leidt op lange termijn. Tevens zijn lichte conditionele activiteiten en een geleidelijke opbouw belangrijk, ook in relatie tot het her conditioneren van het pijnsysteem (Saltychev, 2018).